در بازار فارکس، معامله‌گران همواره با مفهومی به نام اسپرد در فارکس سر و کار دارند که یکی از عوامل تعیین‌کننده در هزینه‌ی معاملات آن‌ها محسوب می‌شود. اسپرد در فارکس به اختلاف میان قیمت خرید (Ask) و قیمت فروش (Bid) یک جفت ارز گفته می‌شود. این فاصله قیمتی، سود بروکرها و همچنین هزینه‌ی اولیه‌ای است که معامله‌گران برای ورود به یک معامله پرداخت می‌کنند. به بیان ساده‌تر، وقتی یک معامله‌گر قصد خرید یا فروش ارزی را دارد، بلافاصله با اختلاف کوچکی بین قیمت خرید و فروش مواجه می‌شود که همین اختلاف همان اسپرد است.
شناخت دقیق اسپرد و عواملی که بر تغییرات آن تأثیر می‌گذارند، برای موفقیت در معاملات فارکس اهمیت زیادی دارد. میزان اسپرد می‌تواند بسته به شرایط بازار، نوع جفت ارز، میزان نقدینگی و حتی بروکری که انتخاب کرده‌اید متفاوت باشد. در این مقاله به طور کامل بررسی می‌کنیم اسپرد در فارکس چیست، چه انواعی دارد، چه عواملی باعث افزایش یا کاهش آن می‌شود و چگونه می‌توان با درک بهتر اسپرد، هزینه‌های معاملاتی را مدیریت کرد.
فهرست مطالب
- اسپرد در فارکس چیست؟
- چرا اسپرد در فارکس اهمیت دارد؟
- انواع اسپرد در فارکس
- 🔹 اسپرد ثابت (Fixed Spread)
- مزایای اسپرد ثابت:
- معایب اسپرد ثابت:
- 🔹 اسپرد شناور (Variable Spread)
- مزایای اسپرد شناور:
- معایب اسپرد شناور:
- جدول مقایسه اسپرد ثابت و اسپرد شناور
- عوامل مؤثر بر میزان اسپرد در فارکس
- 1. نقدینگی بازار
- 2. نوسانات بازار
- 3. نوع جفت ارز
- 4. نوع بروکر و مدل اجرای سفارش
- 5. زمان معامله
- اسپرد صفر در فارکس: آیا واقعاً وجود دارد؟
- اسپرد در جفت ارزهای مختلف چگونه است؟
- 1. اسپرد در جفت ارزهای اصلی (Major Pairs)
- 2. اسپرد در جفت ارزهای فرعی (Minor Pairs)
- مثال واقعی از محاسبه اسپرد در فارکس
- بهترین زمان معامله با اسپرد پایین
- 1. همپوشانی سشن لندن و نیویورک: بین ساعت 13:00 تا 17:00 به وقت GMT
- 2. معامله روی جفت ارزهای اصلی: مانند EUR/USD یا GBP/USD
- 3. دوری از زمان انتشار اخبار اقتصادی مهم: مانند اخبار NFP یا تصمیمات نرخ بهره
- نتیجه‌گیری
اسپرد در فارکس چیست؟
به زبان ساده، اسپرد (Spread) به تفاوت بین قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask) یک جفت ارز در بازار فارکس گفته می‌شود. این اختلاف قیمت در واقع همان هزینه‌ای است که شما به عنوان معامله‌گر برای باز کردن یک معامله پرداخت می‌کنید.
🔹 قیمت خرید (Bid): قیمتی است که بازار (یا بروکر) حاضر است جفت ارز را از شما بخرد.
🔹 قیمت فروش (Ask): قیمتی است که بازار حاضر است جفت ارز را به شما بفروشد.
فرمول اسپرد:
اسپرد = قیمت فروش (Ask) – قیمت خرید (Bid)
یعنی زمانی که وارد معامله می‌شوید، در همان لحظه با یک اختلاف کوچک بین خرید و فروش روبه‌رو می‌شوید که همین اختلاف، اسپرد نامیده می‌شود.
چرا اسپرد در فارکس اهمیت دارد؟
اسپرد در فارکس یکی از عوامل کلیدی در تعیین هزینه‌ی معاملات است و به همین دلیل اهمیت بسیار زیادی دارد. در واقع، اسپرد همان هزینه‌ی اولیه‌ای است که معامله‌گر هنگام باز کردن یک معامله پرداخت می‌کند. اگر اسپرد بالا باشد، سود کردن سخت‌تر می‌شود؛ اگر اسپرد پایین باشد، معامله‌گر سریع‌تر به سود می‌رسد. علاوه بر هزینه، اسپرد می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی شرایط بازار به ما بدهد.
اهمیت اسپرد را می‌توان در چند بخش خلاصه کرد:
🔹 کاهش یا افزایش هزینه معاملات:
هرچه اسپرد کمتر باشد، هزینه‌ی ورود به معامله پایین‌تر است و در نتیجه سودآوری آسان‌تر می‌شود.
🔹 تأثیر مستقیم بر استراتژی معاملاتی:
برای معامله‌گران کوتاه‌مدت یا اسکالپرها، که معاملات زیادی در طول روز انجام می‌دهند، اسپرد پایین یک مزیت بزرگ به حساب می‌آید.
🔹 نشان‌دهنده‌ی نقدینگی و شرایط بازار:
زمانی که بازار نقدینگی بالایی دارد، اسپرد معمولاً کم است. اما در مواقع نوسان شدید یا اخبار اقتصادی مهم، اسپرد افزایش می‌یابد و این نشان‌دهنده‌ی بی‌ثباتی بازار است.
🔹 انتخاب بروکر مناسب:
بروکرها اسپردهای متفاوتی ارائه می‌دهند. شناخت اسپردها به معامله‌گر کمک می‌کند بروکری را انتخاب کند که هزینه‌های پایین‌تر و شرایط بهتری داشته باشد.
انواع اسپرد در فارکس
در بازار فارکس، اسپردها به طور کلی به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند: اسپرد ثابت و اسپرد شناور (متغیر). هر کدام از این انواع ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند که بسته به سبک معامله‌گری و شرایط بازار باید انتخاب شوند.
🔹 اسپرد ثابت (Fixed Spread)
در اسپرد ثابت، اختلاف قیمت خرید و فروش همیشه مقدار مشخص و ثابتی دارد و تغییر نمی‌کند، حتی در زمان‌هایی که بازار دچار نوسان شدید می‌شود.
ویژگی‌های اسپرد ثابت:
- مقدار اسپرد از پیش تعیین شده و بدون تغییر است.
- معامله‌گر از همان ابتدا می‌داند که چه میزان هزینه برای باز کردن معامله پرداخت خواهد کرد.
- مناسب برای معامله‌گرانی که در زمان اخبار یا نوسانات بالا فعالیت می‌کنند و نمی‌خواهند با تغییرات ناگهانی اسپرد غافلگیر شوند.
مزایای اسپرد ثابت:
- پیش‌بینی‌پذیری هزینه‌ها
- امنیت بیشتر در مدیریت ریسک
- مناسب برای حساب‌های کوچک و معامله‌گران تازه‌کار
معایب اسپرد ثابت:
- معمولاً کمی بیشتر از اسپرد شناور است.
- بیشتر توسط بروکرهای «مارکت میکر» (Market Maker) ارائه می‌شود که گاهی با تضاد منافع روبه‌رو می‌شوند.
🔹 اسپرد شناور (Variable Spread)
در اسپرد شناور، میزان اسپرد دائماً در حال تغییر است و بسته به شرایط بازار، افزایش یا کاهش می‌یابد. این نوع اسپرد در زمان‌هایی که بازار آرام است بسیار کم و رقابتی می‌شود، اما در زمان‌های پرنوسان ممکن است به شدت افزایش پیدا کند.
ویژگی‌های اسپرد شناور:
- مقدار اسپرد ثابت نیست و با تغییر نقدینگی و نوسان بازار تغییر می‌کند.
- در شرایط بازار عادی، اسپرد معمولاً کمتر از اسپرد ثابت است.
- بیشتر توسط بروکرهای «ECN» یا «STP» که معامله را مستقیماً به بازار متصل می‌کنند ارائه می‌شود.
مزایای اسپرد شناور:
- اسپردهای بسیار رقابتی در زمان‌های با نقدینگی بالا
- شفافیت بیشتر در معامله، چرا که بروکر سود خود را از طریق کمیسیون یا حجم معاملات میبرد نه از افزایش اسپرد.
معایب اسپرد شناور:
- در زمان‌های نوسان شدید، اسپرد ممکن است ناگهان زیاد شود.
- سخت‌تر بودن مدیریت هزینه در مواقع خبرهای اقتصادی یا حرکت‌های غیرمنتظره بازار.
جدول مقایسه اسپرد ثابت و اسپرد شناور
| ویژگی | اسپرد ثابت | اسپرد شناور |
|---|---|---|
| تغییر در طول معامله | تغییر نمی‌کند | دائماً تغییر می‌کند |
| میزان اسپرد | معمولاً بالاتر | معمولاً کمتر در شرایط عادی |
| مناسب برای | معامله‌گران تازه‌کار یا محتاط | معامله‌گران حرفه‌ای یا فعال |
| ریسک نوسان اسپرد | ندارد | وجود دارد |
| نوع بروکر | مارکت میکر (Market Maker) | ECN یا STP |
انتخاب نوع اسپرد باید بر اساس سبک معاملاتی شما باشد. اگر ترجیح می‌دهید هزینه معاملاتتان همیشه قابل پیش‌بینی باشد، اسپرد ثابت گزینه‌ی بهتری است. اما اگر دنبال هزینه‌های کمتر در شرایط عادی بازار هستید و مشکلی با نوسانات احتمالی ندارید، اسپرد شناور برایتان مناسب‌تر خواهد بود.
عوامل مؤثر بر میزان اسپرد در فارکس
میزان اسپرد در بازار فارکس همیشه ثابت نیست و تحت تاثیر عوامل مختلفی تغییر می‌کند. شناخت این عوامل می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا تصمیم‌های دقیق‌تر و منطقی‌تری هنگام معامله بگیرند.
مهم‌ترین عواملی که بر میزان اسپرد تاثیر می‌گذارند عبارتند از:
1. نقدینگی بازار
نقدینگی یعنی میزان حجم معاملات در بازار.
- زمانی که نقدینگی بالاست (مثل بازار جفت ارزهای اصلی مانند EUR/USD)، اسپردها معمولاً کمتر می‌شوند.
- در زمان‌هایی که نقدینگی کاهش می‌یابد (مثل معاملات ارزهای کم‌حجم یا در ساعات تعطیلی بازار)، اسپرد افزایش می‌یابد.
2. نوسانات بازار
نوسانات قیمت تاثیر مستقیم بر اسپرد دارد.
- در زمان انتشار اخبار مهم اقتصادی (مثل نرخ بهره یا گزارش اشتغال آمریکا)، نوسان شدید می‌شود و اسپرد ممکن است به طور قابل توجهی افزایش یابد.
- بازار بی‌ثبات باعث می‌شود بروکرها اسپرد را بالا ببرند تا از ریسک خود محافظت کنند.
3. نوع جفت ارز
هر جفت ارز اسپرد مخصوص خودش را دارد.
- جفت ارزهای اصلی مثل EUR/USD و GBP/USD به خاطر حجم بالای معاملات، اسپرد کمتری دارند.
- جفت ارزهای فرعی (مثل USD/TRY یا USD/ZAR) به دلیل حجم کمتر و ریسک بالاتر، اسپرد بالاتری دارند.
4. نوع بروکر و مدل اجرای سفارش
نوع بروکری که با آن کار می‌کنید روی اسپرد تاثیر می‌گذارد:
- بروکرهای ECN یا STP معمولاً اسپردهای شناور و کمتر ارائه می‌دهند اما ممکن است کمیسیون جداگانه دریافت کنند.
- بروکرهای مارکت میکر اغلب اسپرد ثابت ارائه می‌دهند ولی معمولاً مقدار آن کمی بیشتر است.
5. زمان معامله
ساعتی که معامله انجام می‌دهید مهم است:
- در ساعات اوج بازار (مثل باز شدن بازار لندن یا نیویورک)، به دلیل حجم معاملات بالا، اسپرد کاهش پیدا می‌کند.
- در ساعات کم‌حجم (مثل نیمه‌شب یا آخر هفته‌ها)، اسپرد معمولاً افزایش می‌یابد.
اسپرد صفر در فارکس: آیا واقعاً وجود دارد؟
بعضی از بروکرها حساب‌هایی با اسپرد نزدیک به صفر ارائه می‌دهند که معمولاً در این حساب‌ها کمیسیون جداگانه به ازای هر معامله دریافت می‌شود. این نوع حساب‌ها معمولاً برای اسکالپرها و معامله‌گران حرفه‌ای طراحی شده‌اند که به دنبال انجام معاملات سریع و با هزینه کم هستند. در این حساب‌ها، اجرای سریع معاملات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا معامله‌گران نیاز دارند تا در کمترین زمان ممکن وارد و خارج از بازار شوند.
برای مثال، در حساب‌های ECN ، ممکن است اسپرد جفت ارز EUR/USD برابر با 0.0 پیپ باشد، اما بروکر بابت هر لات معامله کمیسیون دریافت می‌کند. این مدل، به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که در شرایطی که نقدینگی بالاست، از اسپرد صفر بهره‌برداری کنند، در حالی که هزینه‌ها به جای اسپرد از طریق کمیسیون جبران می‌شود.
اسپرد در جفت ارزهای مختلف چگونه است؟
در بازار فارکس، اسپرد جفت ارزها به طور معمول به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: جفت ارزهای اصلی و جفت ارزهای فرعی. هر یک از این دسته‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند که می‌تواند بر هزینه‌های معاملات تأثیر بگذارد.
1. اسپرد در جفت ارزهای اصلی (Major Pairs)
جفت ارزهای اصلی شامل ارزهایی هستند که یکی از آن‌ها دلار آمریکا است. این جفت‌ها بیشترین حجم معاملات را در بازار فارکس دارند و نقدینگی بالایی دارند. به دلیل حجم بالای معاملات، اسپرد این جفت ارزها معمولاً بسیار پایین است. در برخی شرایط خاص، اسپرد جفت ارزهای اصلی می‌تواند حتی به صفر پیپ برسد.
نمونه جفت ارزهای اصلی:
- EUR/USD (یورو / دلار آمریکا)
- GBP/USD (پوند / دلار آمریکا)
- USD/JPY (دلار آمریکا / ین ژاپن)
- USD/CHF (دلار آمریکا / فرانک سوئیس)
- AUD/USD (دلار استرالیا / دلار آمریکا)
این جفت ارزها به دلیل نقدینگی بالا و تقاضای زیاد، اسپرد کمتری دارند. برای معامله‌گرانی که می‌خواهند هزینه‌های معاملاتی خود را پایین نگه دارند، جفت ارزهای اصلی گزینه‌ی مناسبی هستند.
2. اسپرد در جفت ارزهای فرعی (Minor Pairs)
جفت ارزهای فرعی شامل ارزهایی هستند که در آن‌ها دلار آمریکا وجود ندارد. این جفت ارزها معمولاً اسپرد بالاتری نسبت به جفت ارزهای اصلی دارند زیرا نقدینگی کمتری در بازارهای آن‌ها وجود دارد. همچنین، این جفت‌ها معمولاً حجم معاملات کمتری دارند و به همین دلیل بروکرها برای جبران این کمبود نقدینگی، اسپرد بیشتری دریافت می‌کنند.
نمونه جفت ارزهای فرعی:
- EUR/GBP (یورو / پوند)
- GBP/JPY (پوند/ ین ژاپن)
- EUR/JPY (یورو / ین ژاپن)
- AUD/JPY (دلار استرالیا / ین ژاپن)
اسپرد جفت ارزهای فرعی معمولاً به دلیل عدم وجود دلار آمریکا و حجم معاملات کمتر، بیشتر از جفت ارزهای اصلی است. در این جفت‌ها، معامله‌گران ممکن است هزینه بیشتری پرداخت کنند تا وارد معامله شوند، اما این جفت ارزها برای کسانی که به دنبال تنوع در معاملات خود هستند یا شرایط خاص اقتصادی و سیاسی کشورهای دیگر را دنبال می‌کنند، جذابیت دارند.
مثال واقعی از محاسبه اسپرد در فارکس
برای درک بهتر نحوه محاسبه اسپرد در فارکس، یک مثال واقعی از یک جفت ارز محبوب مانند EUR/USD (یورو / دلار آمریکا) می‌زنیم.
فرض کنید قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask) برای جفت ارز EUR/USD به شرح زیر است:
- قیمت خرید (Bid): 1.1200
- قیمت فروش (Ask): 1.1203
محاسبه اسپرد:
برای محاسبه اسپرد، تفاوت بین قیمت فروش و قیمت خرید را محاسبه می‌کنیم:
اسپرد = 1.1203 – 1.1200 = 0.0003
در این مثال، اسپرد برابر با 0.0003 یا 3 پیپ است. یعنی برای ورود به این معامله، شما باید 3 پیپ هزینه پرداخت کنید. این هزینه به صورت پنهان در زمان ورود به معامله محاسبه می‌شود.
در این حالت، اسپرد برابر با 0.0003 یا 3 پیپ است.
نتیجه‌گیری:
- در این مثال، اسپرد برابر با 3 پیپ است. یعنی برای انجام معامله در این جفت ارز، شما باید 3 پیپ هزینه پرداخت کنید.
- این هزینه معمولاً به عنوان هزینه‌ی پنهان برای ورود به بازار در نظر گرفته می‌شود، زیرا شما بلافاصله با وارد شدن به معامله، 3 پیپ در ضرر هستید.
اسپرد می‌تواند بسته به شرایط بازار، جفت ارزها و نوع حساب‌های معاملاتی تغییر کند. در زمان‌هایی که نقدینگی بالا است (مثل ساعات معاملاتی لندن و نیویورک)، اسپرد معمولاً پایین‌تر است و در شرایط کم‌نقدینگی (مثلاً شب‌ها یا تعطیلات رسمی) اسپرد می‌تواند افزایش یابد.
بهترین زمان معامله با اسپرد پایین
برای انجام معاملات با اسپرد پایین در بازار فارکس، توجه به زمان‌های خاص می‌تواند بسیار موثر باشد. در اینجا چند نکته کلیدی برای انتخاب بهترین زمان برای معامله آورده شده است:
1. همپوشانی سشن لندن و نیویورک: بین ساعت 13:00 تا 17:00 به وقت GMT
زمانی که بازارهای لندن و نیویورک هم‌زمان فعال هستند، نقدینگی در بازار فارکس به اوج خود می‌رسد. این زمان معمولاً بین 13:00 تا 17:00 به وقت گرینویچ (GMT) است. در این بازه زمانی، حجم معاملات بیشتر و اسپرد جفت ارزهای اصلی مانند EUR/USD و GBP/USD کاهش می‌یابد، زیرا حجم بالای معاملات باعث ایجاد نقدینگی بیشتر و اسپرد پایین‌تر می‌شود.
2. معامله روی جفت ارزهای اصلی: مانند EUR/USD یا GBP/USD
جفت ارزهای اصلی مانند EUR/USD، GBP/USD و USD/JPY معمولاً اسپرد کمتری دارند به دلیل حجم بالای معاملات و نقدینگی زیاد در این جفت ارزها. در زمان‌هایی که بازارهای لندن و نیویورک هم‌زمان فعال هستند، اسپرد این جفت ارزها به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
3. دوری از زمان انتشار اخبار اقتصادی مهم: مانند اخبار NFP یا تصمیمات نرخ بهره
انتشار اخبار اقتصادی مهم می‌تواند باعث افزایش نوسانات بازار و بالا رفتن اسپرد شود. برای جلوگیری از این افزایش اسپرد، بهتر است از زمان انتشار اخبار مهم یا تصمیمات نرخ بهره پرهیز کنید. این اخبار می‌توانند باعث تغییرات ناگهانی در قیمت‌ها شوند و اسپرد را به طور قابل توجهی افزایش دهند.
با در نظر گرفتن این نکات، می‌توانید در بهترین زمان‌ها وارد بازار شوید و از اسپرد پایین بهره‌برداری کنید.
نتیجه‌گیری
اسپرد در فارکس یکی از مهم‌ترین مفاهیم در تحلیل و مدیریت معاملات است که به تفاوت بین قیمت خرید (Bid) و قیمت فروش (Ask) اشاره دارد. این هزینه نهان، تاثیر زیادی بر سود و زیان هر معامله دارد و به طور مستقیم بر روی کارایی استراتژی‌های معاملاتی و تصمیمات معاملاتی تأثیر می‌گذارد. درک نحوه محاسبه و عواملی که بر میزان اسپرد تأثیر می‌گذارند، مانند نوع جفت ارز، وضعیت بازار و زمان‌های خاص معاملاتی، برای هر معامله‌گری ضروری است.
معامله‌گران باید به این نکته توجه داشته باشند که اسپرد می‌تواند بسته به شرایط بازار متغیر باشد. در زمان‌هایی که نقدینگی بالا است، مانند همپوشانی بازارهای لندن و نیویورک، اسپرد معمولاً به پایین‌ترین سطح خود می‌رسد و این فرصتی مناسب برای انجام معاملات با هزینه کمتر فراهم می‌کند. همچنین، در هنگام معامله با جفت ارزهای اصلی که بیشترین حجم معاملات را دارند، اسپرد کاهش می‌یابد. با این حال، باید از زمان انتشار اخبار اقتصادی مهم نظیر گزارشات NFP یا تغییرات نرخ بهره اجتناب کرد، زیرا این اخبار می‌توانند باعث افزایش نوسانات و در نتیجه بالا رفتن اسپرد شوند.
در نهایت، مدیریت دقیق اسپرد می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا هزینه‌های معاملاتی خود را به حداقل رسانده و از فرصت‌های بازار بهره‌برداری کنند
