
درک مفهوم پیپ Pip و ارزش دلاری آن، گام بنیادین برای موفقیت در معاملات است. لات در فارکس به عنوان واحد اندازهگیری حجم معاملات، رابطهای مستقیم و حیاتی با ارزش دلاری هر پیپ دارد. به زبان ساده، پیپ کوچکترین میزان حرکت قیمت یک جفتارز را نشان میدهد و ارزش دلاری سود یا زیان شما کاملاً وابسته به این است که شما معامله خود را با چه حجمی (لات، مینی لات، یا میکرو لات) باز کردهاید. این مقدمه به طور جامع بررسی خواهد کرد که چگونه با توجه به نوع جفتارز و حجم معاملاتی انتخابی شما، ارزش هر پیپ محاسبه میشود و چرا تسلط بر این محاسبه، سنگ بنای مدیریت ریسک و سرمایه در بازار پرنوسان ارزها محسوب میشود.
پیپ (Pip) چیست؟
پیپ (Pip) مخفف “Percentage in Point” است و کوچکترین واحد اندازهگیری تغییر قیمت در بازار فارکس و سایر داراییهاست.
به زبان ساده، پیپ مانند یک متر و سانتیمتر است که به ما میگوید قیمت یک جفتارز چقدر جابهجا شده است.
مثال ساده:
فرض کنید قیمت جفتارز EUR/USD از 1.1000 به 1.1001 تغییر کند.
- این تغییر یعنی قیمت 1 پیپ افزایش یافته است.
اهمیت پیپ برای معامله گران فارکس
- محاسبه سود و زیان: سود یا زیان شما در هر معامله، بر اساس تعداد پیپهایی که قیمت در جهت دلخواه شما حرکت کرده است، محاسبه میشود.
- تعیین ارزش: ارزش هر پیپ بر اساس حجم معامله (لات سایز) تعیین میشود. برای مثال، در یک لات استاندارد، هر پیپ معمولاً برابر با 10 دلار است.
نکته: در اکثر جفتارزها، پیپ چهارمین رقم بعد از ممیز (اعشار) است.
پیپت (Pipette) چیست؟ واحد ریزتر
برخی از بروکرها قیمتها را با دقت بیشتری تا رقم پنجم اعشار (و برای ین تا رقم سوم) نمایش میدهند. به کوچکترین این واحدها پیپت یا پوینت (Point) گفته میشود.
- رابطه: هر 1 پیپ برابر با 10 پیپت است.
چرا پیپ برای تریدرها حیاتی است؟ (ارزش دلاری)
پیپ به تنهایی یک واحد اندازهگیری است، اما زمانی که با لات (Lot یا حجم معامله) ترکیب میشود، ارزش دلاری پیدا میکند و مستقیماً سود یا زیان شما را تعیین میکند. این مقدار را ارزش پیپ (Pip Value) مینامند.
ارزش پیپ (Pip Value) چیست و چگونه محاسبه میشود؟
ارزش پیپ (Pip Value) مقدار سود یا زیانی است که شما به ازای هر یک پیپ حرکت قیمت در یک معامله کسب میکنید یا از دست میدهید. این ارزش، پایه و اساس مدیریت ریسک و محاسبه دقیق سود و زیان شما در بازار فارکس است و همیشه به دلار آمریکا (یا ارز حساب شما) محاسبه میشود.
۱. تعریف ارزش پیپ:
برخلاف پیپ که یک واحد اندازه گیری ثابت (مانند 0.0001) است، ارزش پیپ ثابت نیست و مستقیماً به حجم معامله (Lot Size) شما بستگی دارد.
- اگر ارزش پیپ برای شما 10 دلار باشد: هر 10 پیپ سود، معادل 100 دلار سود خالص است.
۲. فرمول کلی محاسبه ارزش پیپ
ارزش پیپ از طریق یک فرمول ساده محاسبه میشود:
ارزش پیپ = (اندازه پیپ ضربدر حجم معامله (برحسب واحد)) تقسیم بر نرخ مبادله ارز مقابل (Counter Currency)
- اندازه پیپ (Pip Size): همیشه 0.0001 است (به جز جفتارزهای ین ژاپن که 0.01 است).
- حجم معامله (Lot Size): تعداد واحدهای ارز پایه شما (مانند 100,000 برای 1 لات استاندارد).
- نرخ مبادله (Exchange Rate): قیمت فعلی جفتارز.
۳. محاسبه ارزش پیپ در حالتهای مختلف
نحوه محاسبه ارزش پیپ به این بستگی دارد که ارز مقابل (ارز دوم جفتارز) چه باشد:
الف) زمانی که دلار آمریکا ارز مقابل است (USD ارز دوم است، مثل EUR/USD)
در این حالت، محاسبه بسیار ساده است:
| نوع لات | حجم (واحد) | ارزش تقریبی هر پیپ (USD) |
| استاندارد لات | 100,000 | 10 دلار |
| مینی لات | 10,000 | 1 دلار |
| میکرو لات | 1,000 | 0.10 دلار |
ب) زمانی که دلار آمریکا ارز پایه است (USD ارز اول است، مثل USD/CAD)
در این حالت، باید ارزش پیپ را بر نرخ مبادله (قیمت کنونی USD/CAD) تقسیم کنید تا ارزش دلاری آن به دست آید. مثلاً اگر ارزش پیپ در صورت کسر 10 دلار باشد، باید آن را بر نرخ مبادله تقسیم کنید.
ج) زمانی که دلار آمریکا در جفتارز وجود ندارد (مثل EUR/JPY)
در این حالت، ارزش نهایی ابتدا به ارز مقابل (ین ژاپن) محاسبه شده و سپس با نرخ تبدیل USD/JPY به دلار تبدیل میشود.
۴. نتیجه بهتر استفاده از ماشینحساب ارزش پیپ
به دلیل پیچیدگی نسبی فرمولها و نوسان نرخها تمامی بروکرها در پلتفرمهای معاملاتی خود، ابزارهایی به نام “ماشینحساب ارزش پیپ” ارائه میدهند که با وارد کردن جفتارز و حجم، ارزش دقیق دلاری هر پیپ را در لحظه برای شما محاسبه میکنند.

محاسبه سود و زیان با استفاده از پیپ
فرمول ساده برای محاسبه سود/زیان معامله به این صورت است:
سود یا زیان کل = تعداد پیپها ضربدر ارزش پیپ
- مثال عملی: شما 0.1 لات (Mini Lot) از EUR/USD باز میکنید.
- ارزش پیپ شما: 1 دلار است.
- قیمت 30 پیپ در جهت دلخواه شما حرکت میکند.
- سود شما: 30 پیپ ضربدر 1 دلار/پیپ = 30 دلار.
کاربرد پیپ در مدیریت ریسک
مفهوم پیپ برای مدیریت ریسک ضروری است، زیرا به شما اجازه میدهد تا ریسک خود را به صورت کمی و دقیق اندازهگیری کنید:
- تعیین حد ضرر (Stop Loss): هر تریدر باید بداند که اگر معاملهای با حد ضرر 50 پیپ بسته شود، چقدر از سرمایهاش را از دست میدهد.
- محاسبه حجم مناسب: شما میتوانید بر اساس میزان سرمایهای که میخواهید ریسک کنید و حد ضرر برحسب پیپ، حجم دقیق لات (میکرو، مینی یا استاندارد) را برای حفظ ریسک تحت کنترل محاسبه کنید.
نکته کلیدی: تریدرهای حرفهای هرگز بدون محاسبه دقیق ارزش پیپ و تنظیم حد ضرر بر اساس آن، وارد معامله نمیشوند. همواره از ماشینحسابهای ارزش پیپ بروکر برای اطمینان از محاسبات دقیق خود استفاده کنید.
سوالات متداول درباره پیپ Pip در فارکس
هر پیپ چند تومان است؟
پیپ مستقیماً به تومان ارتباط ندارد و ارزش آن بر اساس نرخ تبدیل جفتارز و حجم لات محاسبه میشود. ارزش دلاری هر پیپ در معاملات شما، پس از محاسبه، با نرخ روز دلار به ریال تبدیل میشود.
هر پیپ طلا چند دلار است؟
در معاملات طلا (XAU/USD)، ارزش یک پیپ ثابت نیست و به حجم معاملات (لات سایز) بستگی دارد. برای ۱ لات استاندارد طلا (۱۰۰ اونس)، تغییر ۰.۰۱ دلار در قیمت طلا، معادل ۱ دلار ارزش پیپ است.
هر پیپ چند پوینت است؟
این دو اصطلاح معمولاً معادل یکدیگر استفاده میشوند. در برخی پلتفرمها، ممکن است ۱ پیپ = ۱۰ پوینت در نظر گرفته شود. پوینت به معنای کوچکترین واحد تغییر قیمت است. امروزه اغلب قیمتگذاریها تا رقم پنجم اعشار انجام میشود که ۱۰ پوینت را در یک پیپ استاندارد جای میدهد.
هر پیپ چند درصد است؟
پیپ واحد درصد نیست. پیپ، تغییر قیمتی یک دارایی را اندازهگیری میکند؛ برای محاسبه درصد تغییر قیمت، باید پیپ را بر قیمت کنونی تقسیم کرد.
هر لات چند دلار است؟
ارزش دلاری یک لات به جفتارز مورد معامله و نرخ ارز آن بستگی دارد. برای جفتارزهایی که دلار، ارز مظنه (دومی) است (مثل EUR/USD)، ۱ لات استاندارد تقریباً معادل ۱۰۰,۰۰۰ دلار است.
هر لات چند پیپ است؟
لات و پیپ واحدهای متفاوتی برای اندازهگیری هستند و قابل تبدیل مستقیم نیستند. لات حجم معامله را نشان میدهد، در حالی که پیپ میزان حرکت قیمت را نشان میدهد.
هر پیپ در فارکس چقدر است؟
ارزش هر پیپ در فارکس به جفتارز و حجم لات بستگی دارد. برای ۱ لات استاندارد در جفتارزهای اصلی (که دلار ارز مظنه است)، ارزش هر پیپ ۱۰ دلار است.
هر پیپ چند پیپت است؟
در سیستم قیمتگذاری پنج رقمی، هر پیپ استاندارد برابر با ۱۰ پیپت است. پیپت کوچکترین واحد قیمتگذاری در بازار فارکس است (رقم پنجم اعشار).



