با ظهور وب ۳، تحول بزرگی در مدل های اقتصادی اینترنتی رخ داده است. جایی که داده ها، مالکیت و ارزش آفرینی از انحصار شرکت های بزرگ خارج شده و به دست کاربران افتاده است. یکی از برجسته ترین نتایج این تحول، ظهور مدل های جدیدی برای کسب درآمد از تولید محتواست؛ مدلی که به آن “پست تو ارن” یا Post to Earn گفته می‌شود. این مدل نقطه تقاطع اقتصاد مشارکتی، خلاقیت کاربران و بلاک چین است.
فهرست مطالب
- پست تو ارن یا Post to Earn چیست؟
- تفاوت پست تو ارن با مدل های Play to Earn یا Learn to Earn
- مزایا و معایب “Post to Earn” یا پست تو ارن
- مزایای مدل Post to Earn
- معایب و چالش‌های Post to Earn
- پلتفرم های معروف Post to Earn
- Lens Protocol
- Galxe
- ReadON
- DeBank
- چگونه وارد پست تو ارن شویم؟
- ساخت کیف پول Web3
- اتصال کیف پول به پلتفرم های Post to Earn
- ایجاد حساب کاربری و انتخاب دسته‌بندی محتوا
- شروع به پست گذاری با تمرکز بر کیفیت و تعامل
- دریافت پاداش به صورت توکن یا NFT
- سوالات متداول شما عزیزان
- آیا برای فعالیت در پلتفرم‌های post to earn باید هزینه پرداخت کنیم؟
- درآمد در مدل post to earn چقدر است؟
- آیا پلتفرم های post to earn قابل اعتماد هستند؟
- چه تفاوتی میان پست تو ارن و مدل سنتی تولید محتوا (مثل یوتیوب) وجود دارد؟
پست تو ارن یا Post to Earn چیست؟
مدل Post to Earn یا “پست تو ارن” یکی از نوآورانه ترین رویکردهای اقتصاد محتوا در عصر وب ۳ است که تحولی عمیق در نحوه‌ی تعامل کاربران با شبکه های اجتماعی غیرمتمرکز ایجاد کرده است. برخلاف مدل های سنتی درآمدزایی در وب ۲ که وابسته به تبلیغات، اسپانسرینگ یا الگوریتم های پلتفرم های متمرکز مانند یوتیوب یا اینستاگرام هستند، در مدل Post to Earn کاربران مستقیماً با انتشار محتوا پاداش می‌گیرند؛ آن هم نه از شرکت ها یا واسطه ها، بلکه از دل اکوسیستم رمزارزی.
در این مدل، کاربران با فعالیت هایی نظیر:
- نوشتن مقاله در بلاک چین های اجتماعی مثل Mirror
- ارسال توییت در شبکه هایی مانند Lens Protocol یا Farcaster
- تولید ویدیو در پلتفرم هایی همچون DTube یا Odysee
می‌توانند توکن های بومی آن پلتفرم را دریافت کنند. این توکن ها ممکن است:
- نقش توکن حاکمیتی (Governance Token) داشته باشند
- یا توکن های قابل‌تبدیل به ارزهای اصلی مانند USDT یا ETH باشند
بنابراین، Post to Earn نه‌تنها یک مدل جدید برای کسب درآمد است، بلکه به یکی از ابزارهای مهم اقتصاد توکنی (Token Economy) تبدیل شده است که در آن کاربر، هم تولید کننده محتواست و هم ذی نفع مستقیم در ارزش افزوده‌ی شبکه.
در هسته‌ی این مدل، قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) قرار دارند که وظیفه‌ی توزیع خودکار پاداش‌ها را بر عهده دارند. این قراردادها شفاف، تغییر ناپذیر و بدون واسطه اند؛ یعنی تمام تعاملات اقتصادی بین تولید کننده محتوا و پلتفرم به‌صورت غیرمتمرکز و بر پایه‌ی کد انجام می‌شود. همین ویژگی باعث شده اعتماد کاربران به این مدل بسیار بیشتر از روش های سنتی باشد.
در واقع، Post to Earn را می‌توان یکی از زیرمجموعه های مهم SocialFi (Social Finance) دانست؛ حوزه ای نوظهور در دنیای Web3 که هدف آن ترکیب اجتماع، تعامل، و امور مالی غیرمتمرکز است. به بیان دیگر، پست تو ارن تلاشی است برای اینکه کاربر نه تنها مصرف کننده محتوا باشد، بلکه در خلق، مالکیت و درآمدزایی از آن نیز سهم داشته باشد.
تفاوت پست تو ارن با مدل های Play to Earn یا Learn to Earn
با رشد فناوری های وب ۳ و گسترش اقتصاد غیرمتمرکز (DeFi)، مدل‌های نوینی برای کسب درآمد به‌وجود آمده‌اند که همگی بر پایه‌ی توکنایز کردن فعالیت های دیجیتال عمل می‌کنند. سه نمونه‌ی مهم این مدل‌ها عبارتند از:
Post to Earn، Play to Earn، و Learn to Earn.
اگرچه این سه مدل در بستر اقتصاد توکنی و پاداش دهی غیرمتمرکز عمل می‌کنند، اما اهداف، مکانیزم ها و جامعه هدف آن ها کاملاً متفاوت است.
| ویژگی | Post to Earn | Play to Earn | Learn to Earn |
|---|---|---|---|
| نوع فعالیت | انتشار پست، ویدیو، مقاله، توییت و… | بازی در پلتفرم های بلاک چینی | تکمیل دوره‌ها، آزمون‌ها یا تسک‌های آموزشی |
| هدف اصلی | افزایش تعامل اجتماعی و ارزش محتوای کاربر | سرگرمی، رقابت، و انگیزه مالی از بازی | یادگیری مهارت های نوین و افزایش سواد دیجیتال |
| مخاطب اصلی | تولید کنندگان محتوا، وبلاگ نویس‌ها، اینفلوئنسرها | گیمرها، نوجوانان، کاربران تفریحی | دانش پژوهان، علاقه‌مندان یادگیری، تازه‌واردها |
| مکانیزم پاداش | توکن های بومی پلتفرم های اجتماعی یا NFTها | توکن های بازی، آیتم‌های NFT | توکن های یادگیری، NFT گواهینامه، XP قابل تبدیل |
| پلتفرم‌های شاخص | Lens Protocol، Galxe، Mirror | Axie Infinity، STEPN، Gods Unchained | RabbitHole، Layer3، BitDegree |
Post to Earn بیشتر به دنبال توزیع ارزش واقعی تولید محتوا بین کاربران است. این مدل سعی دارد مالکیت و درآمد از محتوا را از پلتفرم‌های متمرکز بگیرد و به تولید کننده باز گرداند.
Play to Earn به‌واسطه‌ی جنبه سرگرمی و بازار NFTها، عمدتاً مورد علاقه گیمرها و سرمایه گذاران پرریسک است، ولی پایداری آن به موفقیت مدل اقتصادی بازی بستگی دارد.
Learn to Earn نقش مهمی در آموزش همگانی مفاهیم وب ۳ دارد و برای پروژه ها یک راه عالی برای جذب کاربر و گسترش دانش است.
مزایا و معایب “Post to Earn” یا پست تو ارن
مدل Post to Earn به‌عنوان یکی از تازه‌ترین الگوهای درآمدزایی در دنیای وب ۳، فرصت‌های چشمگیری را برای کاربران فراهم کرده است، اما در عین حال با چالش هایی نیز روبه‌رو است. شناخت دقیق مزایا و معایب این مدل به کاربران کمک می کند تا تصمیم گیری آگاهانه تری برای ورود و سرمایه گذاری زمان یا منابع خود در آن داشته باشند.
مزایای مدل Post to Earn
درآمدزایی مستقیم بدون واسطه: برخلاف مدل های سنتی مانند یوتیوب یا اینستاگرام که سهم زیادی از درآمد تبلیغات را برای خود برمی‌دارند، در Post to Earn کاربر پاداش خود را مستقیماً از قراردادهای هوشمند یا خزانه توکن پروژه دریافت می‌کند. این درآمد می‌تواند به‌صورت توکن های بومی یا حتی NFTهای ارزشمند باشد.
افزایش انگیزه برای تولید محتوای باکیفیت: وقتی کاربران بدانند که کیفیت و ارزش اجتماعی محتوا مستقیماً منجر به پاداش رمزارزی می‌شود، انگیزه بیشتری برای خلق محتوای معتبر، تحلیلی و کاربردی پیدا می‌کنند. این موضوع به‌ویژه برای اینفلوئنسرها و متخصصان حوزه ارز دیجیتال مزیت بزرگی است.
مالکیت واقعی بر داده‌ها و پست‌ها: در پلتفرم های Post to Earn، داده‌ها بر روی بلاک چین ذخیره می‌شوند و هر محتوا به‌صورت توکن یا NFT قابل ردیابی و اثبات مالکیت است. این یعنی کاربر کنترل کامل بر دارایی‌های محتوایی خود دارد؛ مفهومی که در وب ۲ وجود نداشت.
تمرکز زدایی و حذف نهادهای سانسورگر: در این مدل، خبری از الگوریتم های بسته یا سانسور پلتفرم های متمرکز مانند اینستاگرام یا توییتر نیست. محتواها در بسترهای غیرمتمرکز مانند Lens Protocol یا Mirror منتشر شده و امکان سانسور یا حذف آن‌ها به راحتی وجود ندارد.
معایب و چالش‌های Post to Earn
نیاز به آشنایی فنی با بلاک‌چین و کیف پول‌ها: استفاده از پلتفرم‌های غیرمتمرکز مستلزم داشتن کیف پول دیجیتال (مثل MetaMask)، تعامل با قراردادهای هوشمند و درک مفاهیم فنی مانند gas fee یا توکن‌های ERC-20 است. این موضوع برای کاربران تازه وارد ممکن است بازدارنده باشد.
درآمد ناپایدار و وابسته به نوسانات توکن‌ها: درآمدهای دریافتی غالباً به‌صورت توکن بومی پروژه پرداخت می‌شود که ارزش آن به‌شدت تابع بازار، عرضه و تقاضا و هیجانات سرمایه گذاری است. بنابراین ممکن است ارزش پاداش ها به‌مرور کاهش یابد.
عدم شفافیت یا ثبات در الگوریتم های پاداش دهی: بسیاری از پلتفرم‌های Post to Earn هنوز در مراحل آزمایشی یا ابتدایی هستند. نحوه رتبه بندی محتوا، میزان پاداش و فاکتور های مؤثر در امتیاز دهی ممکن است نامشخص، تغییرپذیر یا حتی قابل سوء استفاده توسط کاربران مخرب باشد.
ریسک‌های امنیتی و فقدان استانداردسازی: از آنجا که پلتفرم های Post to Earn اغلب نوپا هستند، در برابر حملات سایبری، باگ های قراردادی، یا مشکلات UI/UX آسیب پذیرترند. همچنین نبود قوانین نظارتی مشخص، کاربران را در معرض ریسک های حقوقی یا مالی قرار می‌دهد.
پلتفرم های معروف Post to Earn
در دنیای Web3، پلتفرم‌های Post to Earn به سرعت در حال رشد هستند و هرکدام با ویژگی های منحصر به فرد خود سعی دارند سهمی از اقتصاد اجتماعی توکنی شده را به‌دست آورند. در ادامه، چهار مورد از شناخته شده‌ترین پلتفرم‌های Post to Earn را بررسی می‌کنیم:
| پلتفرم | ویژگی | نوع پاداش | بلاک چین میزبان |
|---|---|---|---|
| Lens | شبکه اجتماعی NFTمحور | NFT و درآمد اشتراکی | Polygon |
| Galxe | مأموریت‌های تعامل اجتماعی | توکن GALXE، NFT | Multichain |
| ReadON | مطالعه و تولید محتوای متنی | توکن ReadON | BNB Chain |
| DeBank | تعامل مالی + شبکه‌سازی دیفای | رتبه‌بندی، NFT، XP | Ethereum |
Lens Protocol
Lens Protocol یکی از معروف‌ترین پروژه‌های SocialFi بر بستر بلاک‌چین Polygon است که امکان ایجاد و مدیریت یک شبکه اجتماعی کاملاً غیرمتمرکز را فراهم می‌کند. در این پلتفرم، هر تعامل اجتماعی (پست، لایک، فالو، کامنت و…) به‌عنوان یک NFT مجزا و قابل‌مالکیت ثبت می‌شود.
- مدل درآمدزایی شفاف از طریق NFT و Collect Fee
- مالکیت واقعی بر پروفایل‌ها و محتوا
- قابلیت ترکیب با پروژه‌های دیگر Web3 (کاملاً composable)
نوع پاداش: NFTهای اختصاصی، درآمد از اشتراک‌گذاری محتوا، گاهی توکن‌های ثانویه (در پروژه های وابسته)
بلاک چین میزبان: Polygon
Galxe
Galxe یک پلتفرم محبوب SocialFi و credential-based است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا از طریق انجام ماموریت‌ها، شرکت در رویدادها و تعاملات اجتماعی، توکن GALXE دریافت کنند. پروژه‌ها نیز از طریق Galxe می‌توانند کمپین‌هایی برای افزایش تعامل اجتماعی خود طراحی کنند.
- سیستم ماموریت‌های روزانه و هفتگی برای جذب کاربران
- کاربرد گسترده در لانچ‌پدها، ایردراپ‌ها و ایدوها
- پروفایل اجتماعی قابل‌اعتبارسنجی با سوابق on-chain
نوع پاداش: توکن GALXE، NFTهای مأموریتی، امتیاز وفاداری
بلاک‌چین میزبان: Multichain (پشتیبانی از Ethereum، BNB، Polygon، Arbitrum و…)
ReadON
ReadON با تمرکز بر دموکراتیزه‌کردن دنیای اخبار و محتوای متنی، سعی دارد عادت به مطالعه عمیق در فضای دیجیتال را احیا کند. در این پلتفرم، کاربران با خواندن مطالب، به اشتراک‌گذاری، و تعامل با محتوای باکیفیت، توکن پاداش می‌گیرند.
- سیستم پاداش برای خواندن (Read to Earn)
- امتیازدهی به کیفیت مقاله‌ها توسط کاربران
- قابلیت اتصال به کیف پول و ذخیره داده‌های مطالعه به‌صورت on-chain
نوع پاداش: توکن ReadON (قابل‌تبدیل در DEXها)
بلاک‌چین میزبان: BNB Chain
DeBank
DeBank در اصل یک پلتفرم تحلیل پروفایل های دیفای بود، اما در سال ۲۰۲۴ با افزودن قابلیت های اجتماعی مانند فید محتوا، چت و رتبه‌بندی، تبدیل به یک social layer برای کاربران DeFi شد. کاربران با فعالیت، اشتراک گذاری دیدگاه ها و تعامل با پروژه‌ها، رتبه و گاهی پاداش دریافت می‌کنند.
- تمرکز بر کاربران حرفه‌ای حوزه DeFi
- سیستم رتبه‌بندی اجتماعی بر اساس تعاملات on-chain
- بدون توکن رسمی، اما دارای مدل های پاداش داخلی و NFT
نوع پاداش: XP، ارتقاء اعتبار پروفایل، NFT و پاداش های پروژه محور
بلاک‌چین میزبان: Ethereum
چگونه وارد پست تو ارن شویم؟
اگر به‌عنوان یک تولیدکننده محتوا، علاقه‌مند به دنیای وب ۳ و ارزهای دیجیتال هستید، مدل Post to Earn می‌تواند فرصت مناسبی برای تبدیل خلاقیت شما به درآمد رمزارزی باشد. در ادامه مسیر ورود به این مدل درآمدی را در پنج گام ساده اما کلیدی بررسی می‌کنیم:
ساخت کیف پول Web3
اولین قدم برای ورود به هر اکوسیستم غیرمتمرکز، داشتن یک کیف پول Web3 است. این کیف پول ها نقش کلیدی در مدیریت هویت دیجیتال، دارایی های رمزارزی و تعامل با قراردادهای هوشمند ایفا می‌کنند.
برای کاربران دسکتاپ، افزونه مرورگر MetaMask بهترین گزینه است. برای موبایل، اپلیکیشن Trust Wallet نیز رابط کاربری ساده‌ای دارد.
پس از ساخت کیف پول، عبارت بازیابی (Seed Phrase) خود را در جای امن یادداشت کرده و از اشتراک گذاری آن با هرکس یا ذخیره آنلاین خودداری کنید.
اتصال کیف پول به پلتفرم های Post to Earn
اکنون زمان آن رسیده که به یکی از پلتفرم‌های Post to Earn متصل شوید. این پلتفرم‌ها معمولاً پس از کلیک روی دکمه “Connect Wallet”، به‌صورت خودکار کیف پول شما را شناسایی و متصل می‌کنند.
برخی پلتفرم‌های محبوب:
- Lens Protocol: شبکه اجتماعی غیرمتمرکز بر بستر پالیگان (Polygon)
- Galxe: برای ساخت کمپین‌های اجتماعی با پاداش
- Mirror.xyz: مخصوص بلاگر ها و نویسندگان در Web3
قبل از اتصال، بررسی کنید که کیف پول شما روی شبکه درست (مثل Polygon یا Ethereum) تنظیم شده باشد.
ایجاد حساب کاربری و انتخاب دسته‌بندی محتوا
در این مرحله شما باید پروفایل خود را ایجاد کرده و مشخص کنید در چه زمینه‌ای تولید محتوا می‌کنید (مثلاً: تحلیل ارزهای دیجیتال، آموزش Web3، NFT، یا توسعه بلاک‌چین).
یک bio حرفه‌ای و خلاصه بنویسید تا مخاطبان بدانند چه نوع محتوایی از شما دریافت می‌کنند.
آدرس کیف پول شما به‌صورت عمومی در پروفایل نمایش داده می‌شود، بنابراین آن را معتبر و ثابت نگه دارید.
شروع به پست گذاری با تمرکز بر کیفیت و تعامل
مهم‌ترین مرحله، خلق محتوای ارزشمند و تعامل با دیگر کاربران است. الگوریتم‌های پلتفرم‌ها معمولاً به معیار هایی مانند:
- تعداد لایک و کامنت
- بازنشر (Repost)
- طول محتوا و اصالت متن
- ارتباط موضوعی با جامعه هدف
توجه می‌کنند تا پاداش مناسب را به شما اختصاص دهند.
مطالبی بنویسید که یا آموزنده باشند یا دیدگاه جدیدی به حوزه کریپتو اضافه کنند. کپی‌کاری به‌سادگی توسط پلتفرم‌ها تشخیص داده می‌شود و باعث حذف پاداش خواهد شد.
دریافت پاداش به صورت توکن یا NFT
پس از مدتی فعالیت، بسته به الگوریتم پلتفرم، تعاملات مخاطبان، یا رأی گیری های اجتماعی، پاداش‌هایی به کیف پول شما ارسال می‌شود.
انواع پاداش‌ها:
- توکن بومی پلتفرم (مثلاً $LENS)
- NFTهای خاص با ارزش مالی یا اعتباری
- امتیاز (XP) که قابل تبدیل به پاداش‌های آتی است
می‌توانید توکن‌های دریافتی را در DEXها (مثل Uniswap یا PancakeSwap) تبدیل به USDT یا سایر ارزها کنید. برای این کار نیاز به آشنایی با کیف پول و نحوه سواپ کردن دارید.
پست تو ارن می‌تواند نقش حیاتی در گسترش اقتصاد غیرمتمرکز ایفا کند. با جابه جایی مالکیت محتوا از پلتفرم‌ها به کاربران، قدرت توزیع می‌شود و کاربران به عناصر فعال اقتصاد دیجیتال تبدیل می‌شوند. اگرچه هنوز در مراحل ابتدایی است، اما پتانسیل آن برای جایگزینی مدل‌های سنتی تبلیغات و درآمدزایی بالا است.
مدل “پست تو ارن” پلی میان تکنولوژی بلاک چین، اقتصاد مشارکتی و تولید محتوای با ارزش ایجاد کرده است. اگرچه چالش هایی مانند نوسانات بازار و ضعف زیرساختی در برخی پلتفرم ها وجود دارد، اما این مدل با رشد روز افزون خود می‌تواند انقلابی در مدل های درآمدزایی دیجیتال ایجاد کند؛ مخصوصاً برای تولیدکنندگان محتوای مستقل.
سوالات متداول شما عزیزان
آیا برای فعالیت در پلتفرم‌های post to earn باید هزینه پرداخت کنیم؟
خیر، اکثر پلتفرم‌ها رایگان هستند. تنها نیاز به کیف پول Web3 و اتصال به شبکه دارند.
درآمد در مدل post to earn چقدر است؟
میزان درآمد بسته به کیفیت محتوا، تعامل کاربران و ارزش توکن پلتفرم متفاوت است. ممکن است درآمد ناچیز یا چشمگیر باشد.
آیا پلتفرم های post to earn قابل اعتماد هستند؟
بسیاری از پلتفرم ها معتبر هستند، اما مانند هر حوزه‌ای در بلاک چین باید با احتیاط عمل کرد و امنیت کیف پول را جدی گرفت.
چه تفاوتی میان پست تو ارن و مدل سنتی تولید محتوا (مثل یوتیوب) وجود دارد؟
در post to earn پاداش‌ها مستقیم و بلاک‌چینی است، مالکیت با کاربر است و واسطه‌ای مانند یوتیوب یا گوگل وجود ندارد.
