تحلیل فاندامنتال یا بنیادی (به انگلیسی: Fundamental Analysis) روشی برای ارزیابی ارزش ذاتی یک دارایی مثل سهام بورس یا یک ارز دیجیتال همچون بیت کوین است.
این تحلیل یک علم است که در آن متغیرهای اقتصادی مورد بررسی قرار می‌گیرد تا از همین روش قیمت یا ارزش فعلی یک محصول و احتمالی آن در آینده مشخص شود.
فهرست مطالب
- تحلیل فاندامنتال چیست؟
- تاریخچه تحلیل بنیادی
- آموزش تحلیل فاندامنتال
- مزایای تحلیل فاندامنتال
- معایب تحلیل فاندامنتال
- آموزش فاندامنتال فارکس
- فاندامنتال ارز دیجیتال
- اندیکاتورهای ارزهای دیجیتال در تحلیل فاندامنتال
- فاندامنتال بورس ایران
- تفاوت تحلیل فاندامنتال با تحلیل تکنیکال
- بهترین منابع یادگیری تحلیل فاندامنتال
- بهترین سایت‌ها برای تحلیل فاندامنتال
- بهترین کتاب‌های تحلیل بنیادی
- نتیجه‌گیری:
تحلیل فاندامنتال چیست؟
فاندامنتال به زبان ساده (Fundamental) در لغت به معنی بنیادی است و در علم اقتصاد به عوامل اقتصادی، سیاسی، و داده‌های مالی اشاره دارد که برای تعیین ارزش یک دارایی نظیر سهام، ارز دیجیتال، اوراق بهادار، ملک، شرکت یا سازمان به‌کار می‌رود.
در این نوع تحلیل عواملی که ممکن است در آینده روی قیمت آن دارایی تأثیر بگذارد هم بررسی می‌شود. با این کار می‌توان حدس زد که ارزش فعلی آن دارایی در زمان تحلیل در چه حدی قرار دارد و آیا از ارزش واقعی خود کمتر است یا بیشتر.به کمک این نوع تحلیل و نتایج حاصل از آن می‌توان استراتژی‌های معاملاتی بهتری تدوین کرد و به سود رسید.
تاریخچه تحلیل بنیادی
پایه‌گذار این تحلیل بنجامین گراهام (Benjamin Graham) است. او یکی از مدیران بزرگ سرمایه‌گذاری، اقتصاددان معروف و یکی از فعالان حوزه بورس ایالت متحده آمریکا است. طبق نظر بنجامین گراهام، در تحلیل فاندامنتال ارزش درونی اوراق بهادار، عوامل زیادی مانند ضرایب قیمت‌ها، درآمد و پرداختی‌های شرکت و غیره مورد توجه قرار می‌گیرد.
آموزش تحلیل فاندامنتال
چگونه فاندامنتال یاد بگیریم؟ برای یادگیری تحلیل بنیادی باید صبر و پشتکار زیادی داشته باشید چرا که تسلط بر آن نیازمند شناخت شاخص‌های اقتصادی کلان و خرد، توانایی تجزیه و تحلیل شاخص‌ها به صورت مجزا و پیوسته و دنبال کردن روزمره اخبار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است.
در تحلیل فاندامنتال هدف اصلی در این است که یک قیمت هدف برای یک سهم یا رمزارز یا هر دارایی دیگر تعیین کرده و آن را با قیمت فعلی آن مقایسه کنیم. اگر قیمتی که ما به دست آوردیم بیشتر از قیمت فعلی باشد پس نتیجه می‌گیریم که ارزش فعلی آن از حد واقعی خود پایین‌تر است و احتمال رشد دارد.در غیر این صورت می‌توان نتیجه گرفت که قیمت فعلی آن دارایی از قیمت واقعی خود بالاتر رفته و هرلحظه امکان پایین آمدن آن وجود دارد. به کمک داده‌ها و اطلاعاتی که از این تحلیل به دست می‌آید می‌توان تصمیمات آگاهانه‌تری گرفت و احتمال موفقیت را بالا برد.
مزایای تحلیل فاندامنتال
- در فهم و درک کلی بازار ارز دیجیتال بسیار موثر است.
- این مدل تحلیلی یکی از روش‌های محبوب تحلیل برای سرمایه‌گذاری بلند مدت در حوزه ارزهای دیجیتال است.
- عوامل بنیادی برای پیش‌بینی قیمت ارزهای دیجیتال در این مدل تحلیلی در نظر گرفته می‌شود.
معایب تحلیل فاندامنتال
- سرمایه‌گذار برای درک درست از وضعیت بازار باید تمام فاکتورهای تأثیرگذار بر قیمت ارزهای دیجیتال را بررسی کند. این امر، مستلزم تحقیق و مطالعه زیاد است.
- امکان برداشت اشتباه از برخی عوامل موثر در این مدل تحلیلی وجود دارد.
- تحلیل فاندامنتال زمان‌بر است. با توجه به اینکه این تحلیل به بررسی همه‌جانبه عوامل مختلف نیاز دارد، مستلزم صبر و حوصله بسیار است.
آموزش فاندامنتال فارکس
تحلیل بنیادی در فارکس شامل تجزیه و تحلیل عوامل اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است که بر نرخ ارز تاثیر گذارند. در این روش باید طیف گسترده‌ای از داده‌ها مانند شاخص‌های اقتصادی، سیاست‌های بانک مرکزی و رویدادهای ژئوپلیتیکی را بررسی کنید.
به‌طور کلی، می‌توان گفت عوامل اقتصادی نقش مهمی در تحلیل فاندامنتال فارکس دارند و در نتیجه معامله‌گران باید توجه ویژ‌ه‌ای به آنها داشته باشند. در واقع هر چه اقتصاد یک کشور در شرایط مطلوب‌تری قرار داشته باشد، تمایل سرمایه‌گذاران به خرید و معامله ارز این کشور بیشتر می‌شود. مهم‌ترین و اساسی‌ترین شاخص‌هایی که تاثیر بسزایی در قیمت جفت ارزها در بازار فارکس دارند، شامل موارد زیر هستند:
- شاخص تولید ناخالص داخلی یا GDP
- نرخ بیکاری
- شاخص قیمت خرده فروشی
- شاخص قیمت مصرف کننده یا CPI
- شاخص قیمت تولید کننده
- نرخ بهره
فاندامنتال ارز دیجیتال
به دلیل جدید بودن بازار ارزهای دیجیتال، برای تحلیل فاندامنتال پروژه‌های فعال در این حوزه، چارچوب کلی که مورد توافق همه باشد وجود ندارد. تمام تریدرها با تجربه تحلیل‌های مخصوص به خود را دارند که شامل فاندامنتال‌های کمی و کیفی می‌شوند.
مراحل تحلیل فاندامنتال یک ارز دیجیتال:
- ارزش بازار یا مارکت کپ (Market Cap)
- موجودی کوین
- حجم معاملات (Trade Volume)
- کاربرد
- موسسان و توسعه دهندگان
- موانع بالقوه
- نقشه راه (Roadmap)
- پروسه فروش توکن
ارزهای دیجیتال و توکن‌‌‌های ساخته شده بر روی بلاک چین، برای روند صدور ارز دیجیتال خود برنامه‌های از پیش تعیین شده‌ای دارند که با الگوریتم مشخصی ایجاد شده است و با درک درستی از این الگوریتم می‌توانیم به نحوی یک تحلیل فاندامنتال صحیح از آن داشته باشیم.
تحلیل فاندامنتال ارزهای دیجیتال گاهی اوقات ساده‌تر از تحلیل بنیادی دارایی‌های دیگر است؛ چراکه اسناد و اطلاعات به‌واسطه آنلاین‌بودن تمام این پروژه‌ها راحت‌تر در اختیار تحلیلگر قرار می‌گیرند. مثلاً شما به‌راحتی می‌توانید اخبار یک پروژه، وایت پیپر، وب‌سایت و اطلاعات بلاک چین آن را دنبال کنید. این در حالی است که دسترسی به چنین اطلاعاتی برای یک سهم یا یک ملک خیلی ساده نخواهد بود.
برای تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال شما نیازمند منابع اطلاعاتی گوناگون هستید. بدون اینکه شما در مورد اهداف یک پروژه، تیم توسعه دهنده و توکن آن چیزی بدانید، نمی‌توانید در مورد آن ارز دیجیتال تصمیم بگیرید. هرچند بهترین منبع برای تحلیل بنیادی یک ارز دیجیتال وایت پیپر پروژه و سایت اصلی آن است، اما برای دسترسی به اطلاعات بیشتر می‌توانید به دو سایت کوین مارکت کپ (Coinmarketcap) و کوین گکو (Coingecko) مراجعه کنید. یکی دیگر از منابعی که می‌توان برای تحلیل بنیادی از آن کمک گرفت سایت مساری (Messari) است. کار با هر سه سایت آسان است و حتی افراد مبتدی هم می‌توانند اطلاعات لازم خود را از آن استخراج کنند.
اندیکاتورهای ارزهای دیجیتال در تحلیل فاندامنتال
- اندیکاتور نسبت ارزش به تراکنش شبکه (Network Value-to-transactions)
- نسبت MVRM
- نسبت چندگانه مایر (Mayer Multiple)
- نسبت قیمت به تأمین هزینه‌‌های استخراج (Price-to-mining-breakeven ratio)
- آدرس‌های منحصر به فرد (روزانه)
- ارزش تراکنش (روزانه)
- هزینه ماینینگ (روزانه)
- وایت پیپر (Whitepaper)
- ارزش کل قفل‌شده (TVL)
- نسبت قیمت به فروش (P/S ratio) در دیفای
- سود هر سهم (EPS)
- نسبت قیمت به درآمد (P/E)
- نسبت قیمت به درآمد به رشد (PEG)
- نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B)
- جریان نقدی آزاد (FCF)
- بازده حقوق صاحبان سهام (ROE)
- نسبت پرداخت سود سهام (DPR)
- نسبت قیمت به فروش (P/S)
- نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام (D/E)
فاندامنتال بورس ایران
اولین گام برای آغاز آموزش تحلیل بنیادی بورس ایران، یادگیری سایت کدال و نحوه استفاده از قابلیت‌های آن است. سایت کدال، یک منبع معتبر و قابل استناد در زمینه ارائه اطلاعات مالی در بازار سرمایه است و می‌توان از طریق آن مواردی مثل گزارش افزایش سرمایه، برگزاری مجامع، اوراق بدهی و… را مشاهده کرد.
اولین چیزی که برای یک تحلیل درست و انجام سرمایه گذاری در بورس به آن نیاز داریم، اطلاعات اولیه معتبر است. در زمینه تحلیل بنیادی، اطلاعات اولیه را می‌توان از طریق مراجعه به صورت‌های مالی شرکت به دست آورد. این اطلاعات در قالب‌های مختلفی مثل صورت سود و زیان، ترازنامه، صورت جریان وجوه نقد و… در دسترس تحلیلگران قرار دارد. چیزی که در تحلیل بنیادی اهمیت پیدا می‌کند، روش استفاده از این اطلاعات در راستای ارزش‌گذاری قیمت سهام است. در ادامه با مهم‌ترین صورت‌های مالی آشنا خواهیم شد.
- ترازنامه (صورت وضعیت مالی)
- صورت سود و زیان
- صورت سود و زیان تلفیقی
- صورت سود و زیان جامع
- صورت جریان وجوه نقد
همانطور که اشاره شد، گزارش‌های مالی اولین و مهم‌ترین منبع برای تحلیلگران بنیادی به‌شمار می‌روند؛ اما صرفا از طریق بررسی این گزارش‌ها نمی‌توان تحلیل کاملی داشت و لازم است کمی دقیق‌تر اطلاعات درج شده در صورت‌های مالی را بررسی کنیم. در همین راستا، نسبت‌های مالی می‌توانند اطلاعات جدید و پخته‌ای را در اختیار افراد گذاشته و وضعیت شرکت مورد بررسی را دقیق‌تر نشان دهند. در ادامه، چند مورد از نسبت‌های مالی معروف و پر کاربرد را مشاهده می‌کنید.
تفاوت تحلیل فاندامنتال با تحلیل تکنیکال
تحلیل فاندامنتال بر عواملی تمرکز دارد که به بنیاد یک پروژه یا یک دارایی مربوط می‌شود و تأثیر مستقیمی بر ارزش آن دارد. این عوامل شامل اهداف پروژه، برنامه‌های توسعه آتی، تیم، توکنومیکز، داده‌های درون‌زنجیره‌ای، اقتصاد کلان و غیره می‌شود. یک تحلیلگر فاندامنتال با بررسی این عوامل به‌دنبال یافتن ارزش ذاتی یک پروژه یا دارایی می‌گردد.
در مقابل، تحلیل تکنیکال تنها بر الگوهای قیمتی گذشته تمرکز دارد. تحلیلگران تکنیکال معتقدند که از این الگوها می‌توان برای پیش‌بینی قیمت در آینده استفاده کرد. آنها با استفاده از ابزارها و تکنیک‌های مختلف مانند نمودارها، میانگین متحرک‌ها، الگوهای قیمتی و اندیکاتورها به‌دنبال شناسایی حرکت بعدی قیمت هستند.
تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) بهتر است یا تحلیل فاندامنتال؟ نمی‌توان میان تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی یکی را برتر از دیگری دانست. این دو روش از تحلیل به تنهایی می‌توانند در معاملات شما تاثیر مثبتی داشته باشند؛ اما زمانی که شما ترکیبی از این دو تحلیل را مورد استفاده قرار دهید، نتیجه بهتری را نیز خواهید گرفت.
موفقیت در بازارهای مالی در کنار ریسک موجود در این بازارها نیازمند داشتن اطلاعات و دانش کافی می باشد و بهترین توصیه برای سرمایه گذاران و سهامداران آنست که ابتدا از طریق تحلیل بنیادی سهم ها و شرکتهای پرپتانسیل را انتخاب و سپس با استفاده از دانش تکنیکال در بهترین زمان به آنها ورود و پس از رسیدن به اهداف مورد نظر از آن خارج شوند.
بهترین منابع یادگیری تحلیل فاندامنتال
وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های آموزشی: بسیاری از وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌های آموزشی، دوره‌های آنلاین و مقالات آموزشی در مورد تحلیل فاندامنتال ارائه می‌دهند.
کانال‌های یوتیوب: یوتیوب پر از ویدیوهای آموزشی در مورد تحلیل فاندامنتال است. می‌توانید با جستجوی کلیدواژه‌های مرتبط، ویدیوهای مورد نظر خود را پیدا کنید.
گروه‌ها و انجمن‌های آنلاین: عضویت در گروه‌ها و انجمن‌های آنلاین مرتبط با سرمایه‌گذاری، به شما این امکان را می‌دهد تا با سایر علاقه‌مندان به تحلیل فاندامنتال ارتباط برقرار کرده و از تجربیات آنها بهره‌مند شوید.
بهترین سایت‌ها برای تحلیل فاندامنتال
- لونارکراش (Lunarcrush.com)
- کرانچ بیس (Crunchbase.com)
- اینوستینگ (Investing.com)
- گلسنود (Glassnode.com)
- کوین مارکت کل (Coinmarketcal.com)
- چین بروکر (Chainbroker.io)
- مساری (Messari.io)
- دون آنالیتیکس (dune.com)
- کوین گکو (Coingecko.com)
بهترین کتاب‌های تحلیل بنیادی
کتاب‌های تحلیل بنیادی، مملو از استراتژی‌ها و تکنیک‌هایی هستند که به شما در تصمیم‌گیری‌های معاملاتی موفق در بازه زمانی بلندمدت کمک می‌کنند و از طرف دیگر ریسک معاملات شما را نیز به حداقل می‌رسانند. بنابراین خواندن این کتاب‌ها به همه معامله‌گران و تحلیگران فاندامنتال بازارهای مالی توصیه می‌شود.
- Security Analysis (اولین کتاب تحلیل بنیادی) توسط بنجامین گراهام (Benjamin Graham)
- سرمایه‌گذار هوشمند (The Intelligent Investor) نوشته بنجامین گراهام
- Learn to Earn کسب درآمد را یاد بگیرید (سومین کتاب تحلیل بنیادی پرفروش) توسط پیتر لینچ (Peter Lynch)
- سهام عادی و سود غیرمعمول (Common Stocks and Uncommon Profits) فیلیپ فیشر (Philip Fisher)
- کتاب تحلیل بنیادی به زبان ساده نوشته مت کرانتز (Matt Krantz)
- مقالات وارن بافت (The essays of Warren Buffett) وارن بافت یکی از ثروتمندترین افراد جهان و یکی از موفق‌ترین سرمایه‌گذاران تاریخ است.
- کتاب تحلیل بنیادی و معاملات پوزیشن (Fundamental analysis and position trading) توماس بولکوفسکی (Thomas Bulkowski)
- کتاب تحلیل بنیادی نسبیت (Ratio Fundamental Analysis) نوشته اکسل تریسی (Axel Tracy)
- شروع با تحلیل بنیادی (Getting Started with Fundamental Analysis) نوشته مایکل سی‌تامست (Michael C.Thomsett)
نتیجه‌گیری:
تحلیل فاندامنتال یک ابزار قدرتمند برای سرمایه‌گذاران است، اما به تنهایی نمی‌تواند تمام جوانب یک سرمایه‌گذاری را پوشش دهد. برای تصمیم‌گیری بهتر، توصیه می‌شود که تحلیل فاندامنتال را با سایر روش‌های تحلیل مانند تحلیل تکنیکال و تحلیل کمی ترکیب کرد. همچنین، سرمایه‌گذاران باید به طور مداوم به ارزیابی مجدد تحلیل‌های خود بپردازند و از اخبار و رویدادهای جدید آگاه باشند.
