اصطلاحات ارز دیجیتال

دنیای ارزهای دیجیتال پر از اصطلاحات تخصصی و فنی است که برای درک بهتر اصطلاحات ارز دیجیتال، آشنایی با آن‌ها ضروری است. از مفاهیم پایه‌ای مانند بلاکچین (Blockchain) و کیف پول دیجیتال (Wallet) گرفته تا اصطلاحات پیشرفته‌ای مانند هش ریت (Hash Rate) و دیفای (DeFi)، هر یک از این واژه‌ها نقش مهمی در فهم عمیق‌تر بازار کریپتو دارند. آشنایی با این اصطلاحات به معامله‌گران، سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان کمک می‌کند تا با اطمینان بیشتری در این فضا فعالیت کنند.

با گسترش پذیرش ارزهای دیجیتال، مفاهیمی مانند بیت کوین (Bitcoin)، آلتکوین (Altcoin) و NFT به بخشی از گفتگوهای روزمره در حوزه فناوری و سرمایه‌گذاری تبدیل شده‌اند. این اصطلاحات نه‌تنها به کاربران کمک می‌کنند تا تصمیمات بهتری بگیرند، بلکه درک درستی از عملکرد شبکه‌های غیرمتمرکز، نحوه انجام تراکنش‌ها و روش‌های تأمین امنیت دارایی‌های دیجیتال ارائه می‌دهند.

اصطلاحات پایه ارز دیجیتال

در دنیای ارزهای دیجیتال، اصطلاحات پایه‌ای وجود دارند که دانستن آن‌ها برای هر فردی که قصد ورود به این حوزه را دارد، ضروری است. در ادامه، مهم‌ترین اصطلاحات ارز دیجیتال پایه را معرفی می‌کنیم:

۱. کریپتوکارنسی (Cryptocurrency)

کریپتوکارنسی یا ارز دیجیتال، نوعی دارایی دیجیتال است که از فناوری رمزنگاری برای تأمین امنیت تراکنش‌ها و کنترل ایجاد واحدهای جدید استفاده می‌کند. برخلاف ارزهای سنتی، کریپتوکارنسی‌ها به‌صورت غیرمتمرکز روی شبکه‌های بلاکچینی اجرا می‌شوند و توسط هیچ نهاد یا دولتی کنترل نمی‌شوند. بیت کوین (Bitcoin) اولین و شناخته‌شده‌ترین کریپتوکارنسی است که در سال ۲۰۰۹ معرفی شد.

۲. بلاکچین (Blockchain)

بلاکچین یک فناوری دفتر کل توزیع‌شده و غیرمتمرکز است که اطلاعات را به‌صورت زنجیره‌ای از بلاک‌ها ذخیره می‌کند. این بلاک‌ها شامل داده‌هایی مانند تراکنش‌های انجام‌شده در شبکه هستند و پس از تأیید به بلاکچین اضافه می‌شوند. یکی از ویژگی‌های اصلی بلاکچین، تغییرناپذیری داده‌ها است، به این معنی که پس از ثبت، امکان ویرایش یا حذف اطلاعات وجود ندارد. این فناوری زیربنای بیشتر ارزهای دیجیتال، از جمله بیت کوین و اتریوم، است.

۳. کیف پول دیجیتال (Wallet)

کیف پول دیجیتال ابزاری برای ذخیره، ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال است. این کیف پول‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

• کیف پول گرم (Hot Wallet): متصل به اینترنت بوده و برای معاملات روزانه مناسب است، اما در برابر حملات سایبری آسیب‌پذیرتر است (مانند تراست ولت و متامسک).
• کیف پول سرد (Cold Wallet): به اینترنت متصل نیست و امنیت بالاتری دارد، معمولاً برای نگهداری بلندمدت دارایی‌ها استفاده می‌شود (مانند لجر و ترزور)

اصطلاحات پیشرفته و تخصصی‌تر

اصطلاحات پیشرفته و تخصصی‌تر ارز دیجیتال به مفاهیمی مانند معاملات اهرمی، ریسک‌های بازار و تأثیر نوسانات بر تریدرها مربوط می‌شوند. آشنایی با این اصطلاحات برای فعالیت حرفه‌ای در بازار کریپتو ضروری است.

۱. لانگ (Long) و شورت (Short)

در بازارهای مالی، لانگ (Long) و شورت (Short) دو روش معاملاتی برای کسب سود از تغییرات قیمت دارایی‌ها هستند:

• لانگ (Long): زمانی که معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند قیمت یک دارایی افزایش می‌یابد و آن را می‌خرد تا در آینده با قیمت بالاتری بفروشد.
• شورت (Short): زمانی که معامله‌گر انتظار دارد قیمت یک دارایی کاهش یابد و آن را قرض می‌گیرد تا با فروش در قیمت بالا و خرید مجدد در قیمت پایین، سود کسب کند.

۲. مارجین تریدینگ (Margin Trading)

مارجین تریدینگ روشی است که در آن معامله‌گران از صرافی یا کارگزار وام می‌گیرند تا با سرمایه‌ای بیشتر از موجودی واقعی خود، معاملات را انجام دهند. این روش باعث افزایش سودهای احتمالی می‌شود، اما در عین حال ریسک بالایی نیز دارد. معاملات مارجین شامل دو مفهوم کلیدی است:

• لوریج (Leverage): اهرمی که به معامله‌گران امکان می‌دهد تا چندین برابر سرمایه اولیه خود معامله کنند (مثلاً ۵× یا ۱۰×).
• کال مارجین (Margin Call): هشدار صرافی زمانی که موجودی حساب کاربر کمتر از حداقل مقدار مورد نیاز برای حفظ معامله شود.

۳. لیکویید شدن (Liquidation)

لیکویید شدن زمانی رخ می‌دهد که سرمایه حساب یک معامله‌گر در معاملات مارجین یا فیوچرز به حدی کاهش می‌یابد که صرافی به‌صورت خودکار موقعیت او را می‌بندد. این اتفاق معمولاً زمانی رخ می‌دهد که قیمت دارایی برخلاف پیش‌بینی معامله‌گر حرکت کند و وی نتواند مارجین مورد نیاز را تأمین کند.

۴. اسلیپیج (Slippage)

اسلیپیج به تفاوت بین قیمت مورد انتظار معامله‌گر و قیمت واقعی اجرا شده اشاره دارد. این اتفاق معمولاً در شرایط زیر رخ می‌دهد:

• نوسانات بالای بازار
• کمبود نقدینگی
• ثبت سفارش‌های بزرگ در بازارهای کم‌عمق

اسلیپیج می‌تواند مثبت یا منفی باشد؛ در حالت مثبت، معامله‌گر دارایی را با قیمت بهتری از حد انتظار خریداری می‌کند، اما در حالت منفی، خرید یا فروش با قیمتی نامطلوب‌تر انجام می‌شود.

اصطلاحات مربوط به معاملات و بازار

اصطلاحات ارز دیجیتال مربوط به معاملات و بازار شامل مفاهیمی است که به خرید، فروش و مدیریت ریسک در بازار ارزها کمک می‌کنند. آشنایی با این اصطلاحات ارز دیجیتال برای انجام معاملات آگاهانه و کاهش خطرات ضروری است.

صرافی ارز دیجیتال (Exchange)

صرافی ارز دیجیتال یک پلتفرم آنلاین است که به کاربران امکان خرید، فروش و تبادل ارزهای دیجیتال را می‌دهد. صرافی‌ها می‌توانند به‌صورت متمرکز (CEX) مانند بایننس و کوین‌بیس باشند که معاملات در آن‌ها توسط یک نهاد مرکزی کنترل می‌شود، یا غیرمتمرکز (DEX) مانند Uniswap که معاملات به‌طور مستقیم بین کاربران بدون دخالت واسطه صورت می‌گیرد. صرافی‌ها معمولاً امکاناتی مانند تجارت مارجین و استیکینگ را نیز فراهم می‌کنند.

اردر (Order)

اردرها درخواست‌هایی هستند که معامله‌گران برای خرید یا فروش ارز دیجیتال در صرافی‌ها قرار می‌دهند. دو نوع اصلی اردر عبارتند از:

• مارکت اردر (Market Order): سفارش خرید یا فروش به قیمت جاری بازار. این نوع سفارش سریع‌تر انجام می‌شود، اما ممکن است قیمت نهایی کمی متفاوت از قیمت مورد انتظار باشد.
• لیمیت اردر (Limit Order): سفارش خرید یا فروش در یک قیمت مشخص. این نوع سفارش فقط زمانی اجرا می‌شود که قیمت به سطح تعیین‌شده برسد و به کاربر کنترل بیشتری روی قیمت می‌دهد.

استاپ لاس (Stop Loss)

استاپ لاس یک ابزار مدیریت ریسک است که به کاربران کمک می‌کند تا از ضررهای بزرگ جلوگیری کنند. این سفارش به‌طور خودکار زمانی که قیمت دارایی به حدی مشخص برسد، فعال می‌شود و دارایی به قیمت بازار فروخته می‌شود. به‌عنوان مثال، اگر کاربر در یک معامله با قیمت ۵۰۰ دلار وارد شده باشد و حد ضرر را روی ۴۵۰ دلار تنظیم کند، زمانی که قیمت به ۴۵۰ دلار برسد، استاپ لاس فعال می‌شود و ارز به‌طور خودکار فروخته خواهد شد.

اصطلاحات تحلیل تکنیکال

اصطلاحات ارز دیجیتال تحلیل تکنیکال به مجموعه مفاهیم و ابزارهایی اشاره دارد که برای پیش‌بینی حرکت قیمت دارایی‌ها در بازارهای مالی استفاده می‌شوند. این اصطلاحات شامل مفاهیمی چون سطوح حمایت و مقاومت، شاخص‌های مختلف مانند RSI و حجم معاملات هستند که به تحلیلگران کمک می‌کنند تا تصمیمات بهتری برای خرید و فروش اتخاذ کنند.

سطح حمایت و مقاومت (Support & Resistance)

• حمایت (Support): سطح قیمتی است که در آن تقاضا برای خرید به اندازه‌ای است که از کاهش بیشتر قیمت جلوگیری می‌کند و به آن “سطح کف” نیز گفته می‌شود.
• مقاومت (Resistance): سطح قیمتی است که در آن فشار فروش به اندازه‌ای است که از افزایش بیشتر قیمت جلوگیری می‌کند و به آن “سطح سقف” نیز گفته می‌شود. این سطوح می‌توانند به‌عنوان راهنما برای پیش‌بینی جهت حرکت قیمت در آینده استفاده شوند.

شاخص RSI (Relative Strength Index)

RSI یک شاخص نوسانی است که قدرت و سرعت تغییرات قیمت یک دارایی را اندازه‌گیری می‌کند. این شاخص به‌طور معمول در بازه ۰ تا ۱۰۰ قرار دارد و به تحلیلگران کمک می‌کند تا نقاط خرید و فروش بالقوه را شناسایی کنند.

• RSI بالای ۷۰: نشان‌دهنده شرایط اشباع خرید و احتمال کاهش قیمت.
• RSI زیر ۳۰: نشان‌دهنده شرایط اشباع فروش و احتمال افزایش قیمت.

حجم معاملات (Volume)

میزان ارزهای دیجیتال یا دارایی‌های مبادله‌شده در یک بازه زمانی مشخص است. حجم بالا معمولاً به معنای حرکت قابل‌توجه در بازار است و می‌تواند نشانه‌ای از روند قیمت آینده باشد. به‌طور معمول، افزایش حجم معاملات در هنگام شکسته شدن سطح حمایت یا مقاومت، اعتبار بیشتری به آن حرکت می‌دهد.

اصطلاحات مرتبط با بلاکچین و تکنولوژی‌های آن

اصطلاحات مرتبط با بلاکچین و تکنولوژی‌های آن به مفاهیمی اشاره دارند که پایه و اساس عملکرد بلاکچین را تشکیل می‌دهند. این اصطلاحات شامل نودها، هش‌ها، گس فی‌ها و فورک‌ها هستند که هرکدام نقش حیاتی در امنیت، سرعت و کارکرد شبکه‌های بلاکچینی ایفا می‌کنند. آشنایی با این اصطلاحات ارز دیجیتال برای درک بهتر نحوه عملکرد و توسعه بلاکچین‌ها ضروری است.

نود (Node): گره‌های شبکه بلاکچین

نود به هر دستگاه یا کامپیوتری گفته می‌شود که در شبکه بلاکچین حضور دارد و مسئول تأیید و ارسال تراکنش‌ها به سایر نودها است. نودها می‌توانند به دو دسته نود کامل (Full Node) و نود سبک (Light Node) تقسیم شوند. نودهای کامل کل تاریخچه تراکنش‌های شبکه را ذخیره می‌کنند، در حالی که نودهای سبک فقط داده‌های لازم برای تأیید تراکنش‌ها را دارند.

هش (Hash): تابع رمزنگاری برای امنیت بلاکچین

هش یک تابع رمزنگاری است که ورودی‌های داده‌ای با طول دلخواه را به یک رشته ثابت طول (معمولاً عددی یا حروفی) تبدیل می‌کند. در بلاکچین، هش برای ایجاد امنیت و اطمینان از یکپارچگی داده‌ها استفاده می‌شود. هر بلاک در بلاکچین به وسیله هش بلوک قبلی به بلاک بعدی متصل می‌شود، که باعث ایمنی و عدم تغییرپذیری داده‌ها می‌شود.

گس فی (Gas Fee): کارمزد تراکنش‌های شبکه

گس فی کارمزدی است که برای انجام تراکنش‌ها و اجرای قراردادهای هوشمند در شبکه‌های بلاکچینی مانند اتریوم پرداخت می‌شود. این هزینه به‌عنوان پاداش به ماینرها یا اعتبارسنج‌ها پرداخت می‌شود که تراکنش‌ها را پردازش و تأیید می‌کنند. میزان گس فی بستگی به حجم و پیچیدگی تراکنش‌ها دارد.

هارد فورک و سافت فورک: تغییرات در شبکه بلاکچین

• هارد فورک (Hard Fork): تغییرات عمده‌ای است که باعث می‌شود نسخه‌های قبلی و جدید بلاکچین با یکدیگر ناسازگار شوند. پس از یک هارد فورک، شبکه به دو بلاکچین متفاوت تقسیم می‌شود.
• سافت فورک (Soft Fork): تغییرات کوچکتری است که به نسخه‌های قبلی سازگار است. در این حالت، بلاکچین به طور یکپارچه باقی می‌ماند، اما برخی ویژگی‌ها به‌روزرسانی می‌شوند.

توکن‌ها و دسته‌بندی‌های آن‌ها

توکن‌ها و دسته‌بندی‌های آن‌ها به انواع مختلف توکن‌ها اشاره دارند که در بلاکچین‌ها و پروتکل‌های مختلف برای اهداف خاصی استفاده می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها شامل توکن‌های حاکمیتی که به دارندگان حق رأی در تصمیم‌گیری‌های شبکه می‌دهند، توکن‌های کاربردی که برای استفاده در خدمات و محصولات خاص شبکه‌ها به کار می‌روند، و NFTها که به دارایی‌های دیجیتال منحصر به فرد مانند آثار هنری و آیتم‌های بازی اشاره دارند.

۱. توکن‌های حاکمیتی (Governance Tokens):

توکن‌های حاکمیتی به کاربران اجازه می‌دهند که در فرآیندهای تصمیم‌گیری در شبکه‌های غیرمتمرکز مشارکت کنند. این توکن‌ها معمولاً در پروتکل‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده می‌شوند و به دارندگان آن‌ها حق رأی در تغییرات و به‌روزرسانی‌های پروتکل می‌دهند. به عنوان مثال، توکن UNI متعلق به صرافی غیرمتمرکز Uniswap است و به دارندگان آن اجازه می‌دهد تا در تصمیمات کلیدی شبکه مشارکت کنند.

۲. توکن‌های کاربردی (Utility Tokens):

توکن‌های کاربردی برای استفاده در داخل یک شبکه یا پلتفرم خاص طراحی شده‌اند. این توکن‌ها معمولاً برای دسترسی به خدمات خاص یا پرداخت هزینه‌های تراکنش‌ها در یک پلتفرم استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، توکن BNB در صرافی Binance به عنوان یک روش پرداخت برای کارمزدها استفاده می‌شود، و توکن LINK برای تعامل با قراردادهای هوشمند در شبکه Chainlink به کار می‌رود.

۳. NFT (توکن غیرقابل تعویض):

NFTها توکن‌های دیجیتالی منحصر به فردی هستند که نمی‌توان آن‌ها را به‌طور مستقیم با سایر توکن‌ها مبادله کرد. این توکن‌ها معمولاً برای نمایندگی دارایی‌های دیجیتال مانند آثار هنری، آیتم‌های بازی و املاک مجازی استفاده می‌شوند. به دلیل ویژگی منحصر به فرد بودن، هر NFT ارزش خاص خود را دارد و مالکیت آن قابل اثبات است.

اصطلاحات مربوط به استخراج (Mining)

اصطلاحات مربوط به استخراج (Mining) به فرآیندهای فنی و پروتکل‌هایی اشاره دارند که در آن ارزهای دیجیتال از طریق حل مسائل ریاضی پیچیده به‌وسیله دستگاه‌ها یا ماینرها استخراج می‌شوند. این اصطلاحات شامل پروتکل‌های مختلف مانند اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) که اصول امنیت شبکه را تعیین می‌کنند، استخرهای استخراج که منابع ماینرها را ترکیب می‌کنند، و هاوینگ که پاداش استخراج را کاهش می‌دهد، می‌باشند.

پروتکل اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS):

• اثبات کار (PoW): پروتکلی است که در آن ماینرها باید محاسبات پیچیده‌ای را برای تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید حل کنند. این فرآیند نیاز به قدرت پردازشی زیادی دارد و انرژی زیادی مصرف می‌کند. بیت‌کوین یکی از معروف‌ترین ارزهای دیجیتال است که از PoW استفاده می‌کند.
• اثبات سهام (PoS): در این پروتکل، به‌جای حل معادلات پیچیده، اعتبارسنج‌ها بر اساس مقدار ارزهایی که در شبکه قفل کرده‌اند (استیک کرده‌اند) تراکنش‌ها را تأیید می‌کنند. این پروتکل معمولاً انرژی کمتری مصرف می‌کند و در شبکه‌هایی مانند اتریوم 2.0 استفاده می‌شود.

ماینر و استخر استخراج (Mining Pool):

• ماینر (Miner): شخص یا دستگاهی است که در فرآیند استخراج (ماینینگ) ارزهای دیجیتال شرکت می‌کند. ماینرها با استفاده از قدرت پردازشی خود، محاسبات لازم برای تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بلاک‌های جدید را انجام می‌دهند.
• استخر استخراج (Mining Pool): گروهی از ماینرها که منابع خود را برای حل مسائل استخراج با یکدیگر ترکیب می‌کنند. به این صورت، شانس دریافت پاداش‌ها افزایش می‌یابد و پاداش‌ها بین اعضای استخر تقسیم می‌شود.

هاوینگ (Halving):

هاوینگ یک رویداد در شبکه بیت‌کوین است که در آن پاداش ماینرها برای استخراج هر بلاک نصف می‌شود. این رویداد تقریباً هر چهار سال یک‌بار اتفاق می‌افتد و به‌طور مستقیم بر میزان عرضه بیت‌کوین و قیمت آن تأثیر می‌گذارد. هدف اصلی هاوینگ کنترل تورم و کاهش تدریجی عرضه بیت‌کوین است.

تحلیل فاندامنتال در ارز دیجیتال

تحلیل فاندامنتال در ارز دیجیتال به بررسی و ارزیابی عوامل مختلف اقتصادی، مالی و فنی پروژه‌های ارز دیجیتال می‌پردازد. این نوع تحلیل به ارزیابی ویژگی‌هایی مانند مارکت کپ، دومیننس بیت‌کوین، و وایت پیپر پروژه‌ها می‌پردازد تا ارزش واقعی و پتانسیل رشد یک ارز دیجیتال را پیش‌بینی کند. تحلیل فاندامنتال می‌تواند به سرمایه‌گذاران کمک کند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد خرید، فروش یا نگهداری ارزهای دیجیتال بگیرند.

مارکت کپ (Market Cap):

مارکت کپ یا ارزش بازار به ارزش کل یک ارز دیجیتال در بازار اشاره دارد. این ارزش از ضرب تعداد کل واحدهای در گردش ارز دیجیتال در قیمت فعلی آن به دست می‌آید. مارکت کپ یک معیار مهم برای ارزیابی جایگاه ارز دیجیتال در بازار و مقایسه آن با دیگر ارزها است.

دومیننس بیت‌کوین (BTC Dominance):

دومیننس بیت‌کوین به درصد تسلط بیت‌کوین بر کل بازار ارزهای دیجیتال اشاره دارد. این شاخص نشان می‌دهد که چه میزان از ارزش بازار ارزهای دیجیتال به بیت‌کوین اختصاص دارد و می‌تواند به‌عنوان معیاری برای پیش‌بینی روندهای کلی بازار و واکنش سایر ارزها به تغییرات قیمت بیت‌کوین استفاده شود.

وایت پیپر (Whitepaper):

وایت پیپر سند رسمی و توضیحی است که جزئیات پروژه ارز دیجیتال، اهداف، فناوری‌های استفاده‌شده و نحوه کارکرد آن را بیان می‌کند. این سند برای معرفی پروژه به سرمایه‌گذاران و جامعه ارز دیجیتال بسیار مهم است و معمولاً در ابتدا برای جذب سرمایه‌گذاران و ایجاد شفافیت در مورد پروژه منتشر می‌شود.

نتیجه‌گیری:

در دنیای پر پیچ و خم ارزهای دیجیتال، آشنایی با اصطلاحات ارز دیجیتال و مفاهیم کلیدی، به‌ویژه برای کسانی که قصد ورود به این بازار را دارند، امری ضروری است. اصطلاحاتی مانند کریپتوکارنسی، بلاکچین، کیف پول دیجیتال، و مفهوم‌های پیشرفته‌تری مانند مارجین تریدینگ و استیکینگ به درک بهتر نحوه عملکرد و فرصت‌های موجود در این حوزه کمک می‌کنند. علاوه بر این، اصطلاحات مرتبط با تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، به سرمایه‌گذاران امکان می‌دهند تا تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد خرید و فروش ارزهای دیجیتال بگیرند.

آگاهی از این اصطلاحات نه تنها برای معاملات و سرمایه‌گذاری‌های موفق، بلکه برای فهم بهتر نحوه تعامل با شبکه‌ها و پروتکل‌های مختلف ضروری است. با توجه به رشد سریع فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال، به‌روز نگه‌داشتن اطلاعات و درک تغییرات بازار به یک مهارت ضروری برای هر فرد فعال در این فضا تبدیل شده است. به‌طور کلی، درک صحیح این اصطلاحات می‌تواند به شما کمک کند تا در دنیای ارزهای دیجیتال با اعتماد به نفس بیشتری گام بردارید و از فرصت‌های مختلف بهره‌برداری کنید.